V-Label (V Sertifikası) nedir? Nasıl İşler?
Bundan yaklaşık 30 yıl önce, Avrupa Vejetaryenler Birliği (EVU) tarafından vejetaryen ve veganların tüketim tercihlerindeki hassasiyetlerine istinaden, içerikteki belirsizliği ortadan kaldırarak yaşanan sıkıntıları en aza indirmek, tüketici açısından net bir tanımlama sağlamak ve güvenli tüketimi kolaylaştırmak üzere tanımlayıcı bir sembol kullanılmasına karar verilmiş ve İtalyan sanatçı Prof Bruno Nascimben(Castenaso) tarafından tasarlanan V-Label sembolü, 1985 Cervia’da EVU Kongresinde sunularak kabul edilmiştir. V-Label, bir Vejetaryen/Vegan ürün logosudur. 1985 yılında kabul edilen bu logo, pek çok vejetaryen ve vegan organizasyonları tarafından kullanılmaya başlayarak, dünya çapında tanınan yaygın bir logo haline gelmiştir. V-Label, tüm dünya ülkelerinde tasarım ve marka tesciline sahip, Uluslararası Vejetaryenler Birliği ile Avrupa Vejetaryen Birliği’nin kabul ettiği tek semboldür. Sembolün kullanım koşulları ve denetimleri bizzat EVU tarafından yönetilmekte ve EVU’ya bağlı “ülke lisans sağlayıcıları” eliyle işlemler bölgesel olarak yürütülmektedir. V-Label sembolünün kullanım koşullarının tamamı EVU’nun belirlediği kriterlere göre yapılmakta ve veriler İsveç’de bulunan V-Label Merkezi’nde toplanmaktadır. Türkiye’de bu sembolün tek lisans sağlayıcısı ve denetimcisi Vegan ve Vejetaryenler Derneği Türkiye (TVD)’dir. Sarı zemin üzerine yeşil V harfinin bulunduğu logo, ürün içerisinde kullanılan malzemelerin türüne göre; Vegan, Lakto Vejetaryen, Ovo Vejetaryen ve Lakto-Ovo Vejetaryen şeklinde 4 ayrı türde sınıflandırılır. Ürün sınıfı, V logonun altında yazıyla belirtilir. Logo, üretim tesisleri, cathering firmaları ve restaurantlar olmak üzere 3 ayrı alanda kullanılabilir. Her bir ürün çeşidi için ayrı ayrı inceleme yapılır ve üreticinin bu beyanlara uygunluğu sözleşmeyle tescil edilir. Uygunluk koşulları onaylanan V-Label lisans kullanıcıları, V-Label’ın uluslararası sitesinde ilan edilir. Üreticilere, ürün içeriğinde yapılacak bildirimsiz değişikliklere ve sözleşme ihlaline karşı önceden haber vermeksizin uygun görülen zamanlarda (senede 2 kez) denetim yapılır. Böylelikle tüketicilerin ürünleri güvenle ve tereddüt duymadan tüketebilmelerine olanak sağlanır.
Neden et içermeyen ürünler için bir logo?
Vejetaryen/vegan ürünleri hayvansal ürünlerden ayırt etmek kimi zaman oldukça zordur. Ürünlerin hayvansal gıdaların da işlendiği üretim tesislerinde imal edilmesi, tüketici için belirsizlik yaratarak ürüne karşı güvensizlik sorunu ortaya çıkabilir. Gıda alerjilerine bağlı vejetaryen/ vegan ürünleri tercih edenler için de bu kesin ayrım oldukça önemlidir. Tüketiciler alışveriş esnasında halen, ambalaj üzerinde yazılı harf ve rakamlardan oluşan kodların karmaşası ve menşei bilinmeyen ürün içerikleri nedeniyle kuşku ve belirsizlikler yaşamaktadır. Restoranlarda ise, mönüde seçilecek her ürün için, garson beyanının doğru kabul edilmesi, etik ve çevresel nedenlerin yanında sağlık sorunları/gıda alerjilerine bağlı seçimlerde ciddi problemler yaratabiliyor. Giderek daha fazla müşteri, vejetaryen/vegan diye adlandırılmasına rağmen içinde balık, pastırma, jelatin ve benzeri gıdaları barındıran sürpriz mönülerden şikayetçi. V-Label işte bu noktada devreye giriyor: Logoyu taşıyan ürünün, taşımayanların aksine tam anlamıyla tüketime uygunluğunun garantisini veriliyor.
1. Problem
– Vejetaryen veya vegan (tamamen bitkisel kökenli) ürün satın alınırken, yeterince ayırt edici kriterin olmaması
– İçeriği belirli olmayan vejetaryen/vegan ürünler
– Hazır gıdalara olan genel güvensizlik.
2. Çözüm
– Tüm et içermeyen ürünlerin işaretlenmesi,
– Tüm hayvansal içeriğin belirtilmesi,
– Vejetaryenler için uygun gıda sağlayan üretici, restoran / tedarikçilerin oluşması.
3. Amaç
– Vejetaryen ve bitkisel kökenli ürünlerin hızlı ve net bir şekilde tanınması
– Giderek büyüyen tamamen bitkisel bazlı ürün pazarının desteklenmesi – Avrupa genelinde vejetaryen/vegan ürünlerin “tek tip” etiketlenmesi
– Restaurantlarda vejetaryen/vegan seçeneklerin artması
4. Hedef Gruplar
– Bilinçli gıda tüketicileri
– Hayvansal ürün tüketimlerini azaltmak/sınırlandırmak isteyenler,
– Vejetaryenler/Veganlar
– Gıda alerjisi olanlar,
– Spesifik diyetleri olan dini bir gruba ait olan üyeler (örn. Helal ürünler )
Almanya’daki BSE salgınından sonra Almanların yaklaşık % 8’inin vejetaryen olduğu belirtiliyor. Aynı eğilim, diğer Avrupa ülkelerinde de görülmektedir. Nutri-Trend tarafından yapılan araştırmaya göre , İsviçre’de (hemen hemen) toplumun % 9’u her zaman vejetaryen yemek yiyor.
Hayvanların beslenmesi ve hayvanların yetiştirilmesi ile ilgili skandallar tüketicilerde daha fazla vejetaryen/vegan yeme biçimine dönmelerine neden oluyor.
V logosunun uzun vadeli amacı et içermeyen pazarı sürekli arttırmaktır.
Şirketlere/Organizasyonlara Ne gibi avantajlar sağlıyor?
Logonun kullanım hakkını alanlar, yeni vejetaryen/vegan ürünlerinin tanıtım aşamasında destek alırlar. (Örnek olarak beyanın doğruluğunun kontrolü ve vejetaryenlere/veganlara uygundur ibareleri) Lisanslı ürünler, vejetaryen çevrede duyurulurlar ve böylece hızlı bir şekilde müşteri potansiyeline ulaşırlar.
Ayrıca ek bir yardım sunulabilir: Firmalar, sorumlu vejetaryen organizasyonun mevcut iletişim bilgilerini-telefon irtibat numaralarını- kullanabilirler, yeni bir iletişim servisi kurmalarına gerek kalmaz. Vejetaryen beslenme ile ilgili tüm sorular sorumlu organizasyonun iletişim ağına düşer.
Uzun yıllardır vejetaryen organizasyonları tarafından toplanan vejetaryenlerin yaşam biçimine yönelik bilgiler doğrultusunda tüm sorular gerçek bilgiler doğrultusunda yanıtlanır. Ayrıca yazılı materyaller gönderilir. Bu dokümanlarda vejetaryen/vegan yaşam biçimine yönelik sıkça sorulan sorular ve bunlara uygun cevaplar bulunur. Tüm bilgiler sürekli güncellenir.
İşbirliğindeki şirketlerin ne yapmaları gerekiyor?
Bir ürün logo almadan önce mutlaka incelenmelidir. Bu işlem için, ürünün içerdiği tüm bileşenlerin açıklanması ve üretildiği yere ulaşabiliyor olmak gerekir. Üretici logoyu aldıktan sonra, ürün ile ilgili değişiklikleri, içeriği ile ilgili deklarasyonları vejetaryen logosunu veren kuruma sağlamakla yükümlüdür.
Ayrıntılı bilgi için: www.v-labelturkiye. com, www.tvd.org.tr
